Ponad 60 osób z przeważnie muzułmańskich grup etnicznych zostało internowanych w obozach lub skazanych bez sprawiedliwego procesu i wysłanych do więzienia w chińskim Regionie Autonomicznym Xinjiang (Sinciang-Ujgur).

Podobne historie mogą dotyczyć nawet ponad miliona kobiet i mężczyzn, którzy według szacunków Amnesty International zostali zatrzymani w tym regionie przez ostatnie 4 lata.

Od 2017 r. rząd Chin dokonuje masowych i systematycznych nadużyć wobec muzułmanów mieszkających w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur (Xinjiang). Ogromna liczba mężczyzn i kobiet została arbitralnie zatrzymana i wysłana do obozów internowania lub więzienia. System obozów internowania jest jedynie częścią zakrojonej na szerszą skalę kampanii podporządkowania i przymusowej asymilacji mniejszości etnicznych w Xinjiangu.

Nasze badania pokazują, że rząd chiński świadomie i celowo ogranicza prawa mniejszości etnicznych w Xinjiang: masowo internuje ludzi, stosuje tortury oraz inne formy złego traktowania.

Zwyczajne czynności, które większość z nas uważa za oczywiste, takie jak mieszkanie, podróżowanie czy studiowanie za granicą; komunikowanie się z ludźmi za granicą; czytanie Koranu lub noszenie odzieży religijnej mogą być uznane za powód do wysłania do obozu internowania lub więzienia, w których więzieni tam ludzie są poddawani nieustannej przymusowej indoktrynacji, torturom fizycznym i psychicznym oraz innym formom złego traktowania.

Wzywamy, by rząd Chin natychmiast zamknął wszystkie obozy internowania i uwolnił wszystkie osoby przetrzymywane w nich lub innych miejscach zatrzymań – w tym w więzieniach – w Xinjiang, chyba że istnieją wystarczające wiarygodne i dopuszczalne dowody, że osoby te popełniły przestępstwo uznane przez prawo międzynarodowe.

Żądamy, by zostało przeprowadzone niezależne i skuteczne dochodzenie w sprawie domniemanych zbrodni przeciwko ludzkości i innych poważnych naruszeń praw człowieka udokumentowanych w raporcie Like We Were Enemies in a War (“Jakbyśmy byli wrogami na wojnie”).

Tło/Kontekst

Xinjiang jest jednym z najbardziej zróżnicowanych etnicznie regionów Chin. Ponad połowa z 22 milionów mieszkańców tego regionu należy do turkijskich i przeważnie muzułmańskich grup etnicznych, w tym Ujgurów (około 11,3 miliona), Kazachów (około 1,6 miliona) i innych grup, których języki i kultury są bardzo zróżnicowane.Od 2017 r., pod pozorem kampanii przeciwko »terroryzmowi« i »ekstremizmowi religijnemu«, rząd Chin dokonuje masowych i systematycznych nadużyć wobec muzułmanów mieszkających w Xinjiang. Szacuje się, że od tego czasu ponad milion osób zostało arbitralnie zatrzymanych w obozach internowania w całym Xinjiang.

Raport “Like We Were Enemies in a War: China’s Mass Internment, Torture, and Persecution of Muslims in Xinjiang” jest jak dotąd najbardziej wyczerpującym opisem miażdżących represji jakie dotykają Ujgurów, Kazachów i innych, w przeważającej mierze muzułmańskich, mniejszości etnicznych w Xinjiang. Nowe badania Amnesty przedstawiają naruszenia praw człowieka popełniane przez chiński rząd w Xinjiang w latach 2017-2021, w tym takie, które miały miejsce poza obozami internowania. Opieraliśmy się głównie na dowodach z pierwszej ręki od ponad 50 byłych więźniów obozów internowania i świadków, z którymi Amnesty International przeprowadziła wywiady. Większość z tych osób nigdy wcześniej nie podzieliła się publicznie swoimi historiami.

Władze chińskie zaprzeczały istnieniu obozów internowania aż do października 2018 r., kiedy to zaczęły opisywać je jako dobrowolne, bezpłatne ośrodki “szkolenia zawodowego”. Twierdzą, że celem tego szkolenia zawodowego jest zapewnienie ludziom edukacji technicznej i zawodowej, aby umożliwić im znalezienie pracy i stanie się “użytecznymi” obywatelami. Wyjaśnienia Chin są jednak sprzeczne z doniesieniami o biciu, pozbawianiu żywności i przetrzymywaniu w odosobnieniu, które zostały zebrane od byłych więźniów.

Chiny odrzuciły apele społeczności międzynarodowej, w tym Amnesty International, o umożliwienie niezależnym ekspertom nieograniczonego dostępu do Xinjiang. Zamiast tego Chiny podjęły działania w celu uciszenia krytyki, zapraszając delegacje z różnych krajów do odwiedzenia Xinjiang na starannie zaplanowane i ściśle monitorowane wycieczki.


Obrazek w nagłówku: Molly Crabapple