Wielka Brytania: Publiczne dochodzenie w sprawie morderstwa Finucane’a musi być przeprowadzone

           Dzisiejszy wyrok i skazanie Kenneth’a Barretta, byłego lojalisty paramilitarnego, za zamordowanie Patrick’a Finucane pozbawiło władzę jakichkolwiek sensownych argumentów do dalszego zwlekania w przeprowadzeniu publicznego dochodzenia. 

            -Nasi obserwatorzy obecni na rozprawie sądowej stwierdzili, że przyznanie się do winy przez Kenneth’a Barretta nie doprowadziło do upublicznienia żadnych znaczących informacji dotyczących tej sprawy; dochodzenia kryminalne najwyraźniej nie były wystarczające, aby odkryć pełną prawdę w sprawie Finucan’a”, powiedział przedstawiciel czterech organizacji.

            Nie należy dłużej zwlekać z przeprowadzeniem publicznego dochodzenia w sprawie zarzutów dotyczących zmowy rządowej i wynikłego z niej utajnienia sprawy morderstwa Finucane’a.

            Cztery organizacje, które wysłały swoich obserwatorów, podkreślają również stwierdzenie sędziego Cory’iego, że „publiczne dochodzenie w tej sprawie będzie z korzyścią dla społeczności niż oskarżenia.-  

            -Kolejne rządy wspomagały i podżegały do skrywania prawdy o tym zbrodniczym morderstwie, w które uwikłani są i działają w zmowie różni agenci i agencje państwa, łącznie z policją i wojskiem. Nadszedł czas, aby poddać morderstwo Patrick’a Funecane niezależnej lustracji.  Żadne wykręty nie mogą być usprawiedliwione i oczekujemy od Premiera, aby natychmiast ogłosił publiczne dochodzenie,- zaznaczył przedstawiciel czterech organizacji.

            W przeszłości, Specjalny Przedstawiciel Sekretarza Generalnego UN ds. obrońców praw człowieka oraz Specjalny Sprawozdawca ds. niezależności sędziów wraz z takimi międzynarodowymi i lokalnymi organizacjami ds. praw człowieka jak Międzynarodowa Federacja Praw Człowieka (International Federation of Human Rights), Human Rights Watch oraz Centrum Pat’a Finucane (Pat Finucane Centre) wzywały rząd Wielkiej Brytanii do przeprowadzenia śledztwa bez zbędnych opóźnień. 

            Śledztwo powinno szczególnie zbadać wątki dotyczące zmowy agencji państwowych z lojalistami paramilitarnymi w sprawie morderstwa Patrick’a Finucane, opierając się na raportach stwierdzających, że jego śmierć została spowodowana polityką rządu i zarzutami pod adresem kolejnych rządów starających się ukryć prawdę o zmowie i matactwie w sprawie morderstwa.   

Tło wydarzeń

            Patrick Finucane, zdeklarowany prawnik i obrońca praw człowieka, został postrzelony 14 razy i zabity w swoim domu w Belfaście w Północnej Irlandii w 1989 przez paramilitarnych lojalistów.  Jest to jedno z licznych morderstw, w których podejrzewa się o zmowę siły bezpieczeństwa Wielkiej Brytanii.

            Po morderstwie Patrick’a Finucane prawie natychmiast pojawiły się istotne i wiarygodne zarzuty o zmowę rządową. Od tego czasu, były ewidentne dowody przestępczej działalności policji i agentów wywiadu wojskowego działających w zmowie z paramilitarnymi lojalistami. Dodatkowo, zarzuty dalszych prób tuszowania sprawy wskazywały na różne agencje rządowe, takie jak policja, wojsko brytyjskie, MI5 (urząd bezpieczeństwa kraju, oficjalnie “odpowiedzialny za chronienie Wielkiej Brytanii przed zagrożeniem bezpieczeństwa narodowego”) oraz biuro Dyrektora Obywatelskiego Prokuratora w Północnej Irlandii.

            W maju 2002, rządy Wielkiej Brytanii i Irlandii mianowały sędziego Peter’a Cory – byłego kanadyjskiego sędziego Kanadyjskiego Sądu Najwyższego – do przeprowadzenia śledztwa w sprawie licznych zabójstw, w których podejrzany jest udział rządowych służb bezpieczeństwa, również w morderstwie Patrick’a Finucane.

            Sędzia Cory przedłożył swoje sprawozdania w październiku 2003 r., ale dopiero po sześciu miesiącach zostały one opublikowane przez władze Zjednoczonego Królestwa, które jednocześnie ogłosiły wszczęcie publicznych dochodzeń w trzech sprawach.  Władze odmówiły jednak ogłoszenia publicznego dochodzenia w sprawie Patrick’a Fincuane, pomimo jednoznacznego stwierdzenia ze strony sędziego Cory’ego, że w tej sprawie -tylko publiczne dochodzenie będzie zadowalające -.  Zamiast tego władze odwołały się do -planów na przyszłość  po zakończeniu procesów.-

Więcej informacji:

Amnesty International (James Dyson, General Press Officer, 44 20 7 413 5831)
British Irish Rights Watch (Jane Winter, Director 44 208 7729161)
Committee on the Administration of Justice (Maggie Beirne, Director 44 7703 3486 949 or Maggs O’Conor, Legal Adviser 44 28 90961122)
Human Rights First (Fiona Doherty, Senior Associate 001-212-845-5260)