Turcja: maltretowanie uczestników studenckich demonstracji

12
kwietnia 2004 grupa studentów zebrała się w Ankarze, by protestować przeciwko
NATO i przeciwko YOK
– instytucji nadzorującej szkolnictwo wyższe w Turcji. Chociaż nie było
pozwolenia na demonstrację, studenci, w większości z miejscowych uniwersytetów
Gazi, ODTU
i Hacettepe, zachowywali się spokojnie. Mimo tego policjanci rozpędzili
protestujących, wśród których były osoby poniżej 18. roku życia, nadużywając
siły, bijąc i kopiąc, i aresztowali 71 studentów.

Zatrzymanych
zabrano do kwatery policji w Ankarze, gdzie ich maltretowano. W areszcie bito
ich, kopano, grożono im i obrażano ich, oraz odmawiano im dostępu do wody i
toalety.

Następnego
dnia studentów zabrano do sądu w Ankarze, postawiono przed prokuratorem i
postawiono im zarzuty. Policjanci maltretowali ich podczas oczekiwania w gmachu
sądu. W ciągu całego dnia bito ich – między innymi krótkofalówkami – obrażano i
straszono na oczach wielu świadków, w tym ich rodziców i krewnych. Fotografowie
na zewnątrz budynku zdołali udokumentować obrażenia, jakie odnieśli niektórzy
studenci – poważne stłuczenia i zranienia skóry.

Na
żądanie prokuratora sędzia prowadzący ich sprawę zignorował skargi studentów i
ich prawników na maltretowanie. Standardy międzynarodowe mówią, że jeśli
istnieje jakakolwiek oznaka tortur lub maltretowania, sędzia powinien zająć się
nią niezwłocznie, nawet jeśli więzień nie zgłosił żadnego oświadczenia. Jeśli
zachodzi podstawa, by sądzić, że popełniono tortury lub maltretowanie, sędzia ma
obowiązek rozpoczęcia dochodzenia oraz zapewnienia więźniowi bezpieczeństwa od
dalszego maltretowania.

Zamiast
tego, 51 studentom postawione zostały zarzuty złamania Prawa Nr 2911 o
Zebraniach i Demonstracjach, po czym ich uwolniono. Kilka dni później 24
studentów złożyło skargi na maltretowanie i prokuratura rozpoczęła w tej sprawie
dochodzenie.

W
końcu roku 2003 i na początku 2004 studenckie protesty przeciwko
YOK
miały miejsce w kilku miastach Turcji i doszło do starć pomiędzy demonstrantami
a policją. Prawnicy ofiar opisanego tu incydentu twierdzą, że policjanci
maltretowali studentów w zemście za te wydarzenia.

Tło

Niedawne reformy w Turcji sprawiły, że pojawia się
znacznie mniej doniesień o torturach takich jak elektrowstrząsy, falaka
(bicie podeszw stóp), czy podwieszanie za ramiona. Jednak wciąż regularnie
nadchodzą raporty o aresztowanych bitych, obnażanych, napastowanych seksualnie,
pozbawianych snu, jedzenia, picia i dostępu do toalety.

Funkcjonariusze
tureckiego aparatu przymusu rzadko wykazują umiejętności działania wobec
demonstracji i spotkań publicznych, często bezprawnych, ale pokojowych. Ponadto
policja regularnie nadużywa siły wobec demonstrantów, poważnie ich bijąc,
wyciągając ich z tłumu, ścigając i kopiąc i bijąc ich nawet, gdy leżą oni na
ziemi i są już zatrzymani. Funkcjonariusze są bardzo rzadko pociągani do
odpowiedzialności za maltretowanie demonstrantów.

ONZ-owskie
Podstawowe Zasady Użycia Siły i Broni Palnej przez Funkcjonariuszy Aparatu
Przymusu mówią: “Rządy powinny zapewnić, by arbitralne lub nadmierne użycie siły
i broni palnej przez funkcjonariuszy było karane jako przestępstwo na mocy
prawa” i “Wyjątkowe okoliczności, takie jak wewnętrzna niestabilność polityczna
lub jakiekolwiek inne zagrożenie publiczne nie mogą stanowić usprawiedliwienia
dla żadnego odstępstwa od tych podstawowych
zasad”.

Podejmijmy
działanie!

 

Prosimy
pisać do władz tureckich, używając poniższego listu jako
wzoru.

Dear Minister,<br /> As members and supporters of Amnesty International, we would like to take the opportunity to express our concern at allegations that student protestors have been ill-treated by police officers in Ankara during and after a demonstration on 12 April 2004.<br /> Although we have welcomed the investigation that has reportedly been opened into these allegations, we are still concerned that the judge and prosecutor responsible for the case against the students on 13 April 2004 reportedly ignored complaints of ill-treatment.<br /> Due to that, we would like to draw your attention to the responsibility of judges to initiate an investigation without delay if there is any sign of ill-treatment on the detainees and to take effective steps to protect the prisoner from any further ill-treatment. The obligations of all authorities under international standards, including the UN Basic Principles on the Use of Force and Firearms by Law Enforcement Officials mus not be forgotten.<br /> Moreover, we call upon the Authorities of Turkey for further training for police in the area of policing of demonstrations. Furthermore, we find ensuring independent, thorough and prompt investigations into allegations of police brutality crucial for creating a safe society.<br /> Pending that, the formation of a commission on policing and law enforcement which could examine failures of accountability and recommend reforms on policing practices, public order policing techniques, and better training of police, would be appreciated.<br /> Yours faithfully,<br /> Tłumaczenie Szanowny Panie Ministrze,<br /> Jako członkowie i sympatycy Amnesty International, pragniemy skorzystać z możliwości wyrażenia swego niepokoju z powodu informacji, że protestujący studenci byli maltretowani przez policję w Ankarze w trakcie i po demonstracji 12 kwietnia 2004 r.<br /> Aczkolwiek z zadowoleniem przyjęliśmy rozpoczęcie dochodzenia w tej sprawie, nadal niepokoi nas, że sędzia i prokurator prowadzący sprawę studentów, najwyraźniej zignorowali doniesienia o maltretowaniu 13 kwietnia.<br /> W związku z tym chcemy zwrócić Pana uwagę na ciążący na sędziach obowiązek wszczynania dochodzenia bezzwłocznie w przypadku oznak maltretowania zatrzymanych oraz zapewnienia więźniom skutecznej ochrony przed dalszym maltretowaniem. Zobowiązania władz wynikające z międzynarodowych standardów, w tym z ONZ-owskich Podstawowych Zasad Użycia Siły i Broni Palnej przez Funkcjonariuszy Aparatu Przymusu, nie mogą być ignorowane.<br /> Ponadto wzywamy władze tureckie do dalszego szkolenia policji w zakresie postępowania z demonstracjami. Uważamy zapewnienie niezależnych, rzetelnych i bezzwłocznych dochodzeń w przypadkach brutalności policji za kluczowe w tworzeniu bezpiecznego społeczeństwa.<br /> W oczekiwaniu na to, stworzenie komisji ds. utrzymywania porządku i wymuszania prawa, która mogłaby dbać o odpowiedzialność funkcjonariuszy za swe działania oraz zalecać reformy praktyk utrzymywania porządku, technik działania policji i lepszego jej szkolenia, byłoby wysoce docenione.<br /> Z poważaniem,<br />

Apele prosimy wysyłać do: Minister Stanu odpowiedzialny za Prawa Człowieka State Minister with responsibility for Human Rights Mr Abdullah Gül, Office of the Prime Minister, Başbakanlık, 06573 Ankara Turcja Fax: 00 90 312 287 8811 E-mail: [email protected] Zwrot: Szanowny Panie Ministrze / Dear Minister Minister Sprawiedliwości Minister of Justice Mr Cemil Çiçek, Ministry of Justice , Adalet Bakanligi 06659 Ankara Turcja Fax: +90 312 287 3869 E-mail: [email protected] Zwrot: Szanowny Panie Ministrze / Dear Minister Kopie listów proszę wysyłać do:   Ambasada Republiki Turcji ul. Malczewskiego 32 Warszawa   Türkiye Insan Haklari Vakfi Menekse 2 Sokak No 16/6-7 Kizilay 06440 Ankara Turkey e-mail: [email protected]