Gwatemala: Kongres musi dokonać oceny wpływu Traktatu o wolnym handlu na prawa człowieka

AI Index: AMR 34/010/2005 (Public)
Amnesty International w liście wysłanym do Kongresu w związku z głosowaniem nad Traktatem o wolnym handlu wyraziła ponownie swoją troskę wobec ograniczeń w zakresie produkcji leków generycznych.
-Uważa się, iż za sprawą pięcioletniego zakazu użycia danych testowych niezbędnych dla zatwierdzenia nowych leków oraz przedłużenia okresu ochronnego patentu, wprowadzenie proponowanego traktatu spowoduje ograniczenia w produkcji leków generycznych- twierdzi Amnesty International.
-Gdyby Gwatemala ratyfikowała traktat, akceptując tym samym warunki restrykcyjne dla produkcji leków generycznych, co spowodowałoby ograniczenie dostępu do leków w przypadku uboższych sektorów społeczeństwa, dopuściłaby się naruszenia swoich międzynarodowych i krajowych zobowiązań-.
Rząd Gwatemali, zgodnie ze swymi międzynarodowymi zobowiązaniami, ma obowiązek respektować, chronić i stosować prawo do zdrowia. Zobowiązania te wymagają zarówno progresywnej realizacji prawa do zdrowia, jak i minimum obowiązków bezzwłocznych, włączając w to dostęp do podstawowych leków.
W swoim liście Amnesty International wezwała Kongres Gwatemali do przeprowadzenia wnikliwej oceny wpływu Traktatu o wolnym handlu na prawa człowieka, zwłaszcza na prawo do zdrowia, a także do zapewnienia, iż żaden z aspektów traktatu nie będzie sprzeczny z tymi fundamentalnymi prawami.

Informacje ogólne

W maju 2004 roku Gwatemala, podobnie jak inne państwa Ameryki Środkowej i Stany Zjednoczone, podpisała Traktat o wolnym handlu. W sierpniu 2004 roku dołączył do sygnatariuszy rząd Republiki Dominikany. Ratyfikacja traktatu z USA jest przedmiotem debaty poprzedzającej głosowanie w Kongresie Gwatemali.
Prawo do zdrowia zapisane jest w art. 93, 94 i 95 Konstytucji Gwatemali. W art. 93 uznaje się je za prawo fundamentalne, art. 94 potwierdza, iż państwo ma obowiązek chronić zdrowie wszystkich obywateli i zapewnić im opiekę socjalną, natomiast art. 95 definiuje zdrowie jako dobro publiczne, którego ochrona powinna być przedmiotem troski każdej jednostki.
Jako państwo strona Międzynarodowego paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych (ICESCR) oraz innych instrumentów o zasięgu międzynarodowym i regionalnym dotyczących praw człowieka, Gwatemala zobowiązała się do respektowania, ochrony i stosowania prawa do zdrowia. Zobowiązanie to dotyczy nie tylko obowiązku progresywnej realizacji prawa do zdrowia, lecz również obowiązków bezzwłocznych, łącznie z minimum obowiązków zasadniczych. Komisja Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ, organ, który zajmuje się monitorowaniem ICESCR, ustaliła w swoim Komentarzu ogólnym (§ 43), iż minimum obowiązków zasadniczych zawiera dostęp do podstawowych leków.