Jestina Mukoko jest przetrzymywana obecnie w więzieniu Chikurubi w stolicy kraju, Harare. Jest to więzienie o zaostrzonym rygorze. W różnych innych miejscach zatrzymań w Harare przebywają Broderick Takawira (porwany 8 grudnia ub. r.) i około 30 innych działaczy praw człowieka oraz działaczy opozycyjnej partii Ruch na rzecz Demokratycznych Przemian (Movement for Democratic Change, MDC), porwanych pomiędzy październikiem a grudniem. Władze notorycznie uchylają się od wykonania postanowień sądu, nakazujących ich uwolnienie. Amnesty International uznaje Jestinę Mukoko i Brodericka Takawirę za więźniów sumienia, przetrzymywanych za korzystanie z prawa do wolności wypowiedzi i stowarzyszania się.
5 stycznia sędzia Wysokiego Trybunału (High Court) w Harare orzekł, że policja musi się zastosować do wcześniejszego postanowienia tegoż trybunału, nakazującego przewiezienie Jestiny Mukoko, Brodericka Takawiry i pozostałych działaczy do szpitala celem przeprowadzenia obdukcji i ew. leczenia, w związku z doniesieniami o ich torturowaniu podczas przetrzymania. Policja nie wykonała dotąd postanowienia sądu.
Jestina Mukoko, porwana ze swojego domu 3 grudnia, została odwieziona przez -porywaczy- na posterunek policji Matapi w Harare 23 grudnia. Wcześniej policja zaprzeczyła, jakoby miała aresztować Jestinę i poinformowała Wysoki Trybunał, że traktuje jej sprawę jako porwanie.
Kontrolowana przez rząd gazeta Herald doniosła, że Jestina Mukoko, Broderick Takawira i 8 spośród ok. 30 zatrzymanych działaczy MDC mają być oskarżeni o -rekrutację lub usiłowanie rekrutacji osób na szkolenie wojskowe celem obalenia rządu.- Nie jest jasne, czy zarzuty te postawiono im już formalnie. Powszechnie uważa się, że są one sfabrykowane.
TŁO SPRAWY
Porwania, bezprawne aresztowania i więzienie działaczy praw człowieka i członków MDC wpisuje się w schemat naruszeń praw człowieka dokumentowanych przez Amnesty International od marca 2007 r., czyli od aresztowania 32 działaczy MDC oskarżonych o podkładanie bomb na posterunkach policji. Aresztowani byli podobno torturowani i nie mieli dostępu do adwokata. Zarzuty przeciwko nim później uchylono.
Bezprawne aresztowania i więzienie to stała praktyka władz Zimbabwe mająca na celu nękanie i zastraszanie krytyków reżimu. Natomiast ZPP to jedna z czołowych organizacji monitorujących i dokumentujących naruszenia praw człowieka (m.in. zlecane przez władze pobicia, tortury i zabójstwa) przed wyborami z 27 czerwca.
Obrońcy praw człowieka w Zimbabwe działają w nieprzyjaznym środowisku. Doświadczają wielokrotnych aresztowań, tortur, zastraszania, nękania przez policję i ugrupowania powiązane z prezydentem Mugabe i jego partią ZANU – PF (Zimbabwe African National Union – Patriotic Front = Afrykańska Unia Narodowa Zimbabwe – Front Patriotyczny).
W zeszłym roku Amnesty International udokumentowało kilka przypadków wymuszonych zaginięć podobnych do sprawy Jestiny Mukoko. W niektórych przypadkach odnajdywano później porzucone ciała zaginionych. Władze Zimbabwe nie wykazują woli znalezienia sprawców tych zbrodni.
ZALECANE DZIAŁANIA
Prosimy o wysyłanie apeli po polsku lub angielsku, w których własnymi słowami:
– wezwą Państwo władze Zimbabwe do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia Jestiny Mukoko i Brodericka Takawiry, których Amnesty International uznaje za więźniów sumienia;
– zaapelują Państwo o to, żeby 30 zatrzymanym działaczom praw człowieka i działaczom MDC niezwłocznie postawić zarzuty lub uwolnić ich bezwarunkowo;
– wyrażą Państwo swoje zaniepokojenie doniesieniami o torturowaniu Jestiny Mukoko i pozostałych osób w trakcie przetrzymywania w areszcie;
– wezwą Państwo władze do zapewnienia aresztowanym traktowania zgodnego z międzynarodowymi standardami w tej dziedzinie, w szczególności do zagwarantowania im ochrony przed torturami i innymi formami nieludzkiego, okrutnego lub poniżającego traktowania i karania;
– wyrażą Państwo swoje zaniepokojenie podważaniem przez władze postanowień Wysokiego Trybunału (High Court), co ma im ułatwić dalsze naruszanie praw człowieka;
– zaapelują Państwo do Prokuratora Generalnego i Komisarza Generalnego Policji o zbadanie doniesień o bezprawnym aresztowaniu, przetrzymywaniu i torturach w odniesieniu do wszystkich zatrzymanych (w tym Jestiny Mukoko i Brodericka Takawiry).
ADRESACI APELI:
Prokurator Generalny – Attorney General of Zimbabwe
Mr Johannes Tomana
Office of the Attorney General
Private Bag 7714
Causeway
Harare
Zimbabwe
Fax: + 263 4 777 049
Nagłówek: Szanowny Panie Prokuratorze / Dear Attorney General
Komisarz Generalny Policji – Commissioner-General of Police
Mr Augustine Chihuri
Zimbabwe Republic Police General Head Quarters
PO Box 8807
Causeway
Harare
Zimbabwe
Fax: + 263 4 253 212
Nagłówek: Szanowny Panie Komisarzu / Dear Commissioner
KOPIE DO:
Zimbabwe Peace Project
PO Box BE 427
Belvedere
Harare
Zimbabwe
Fax: +263 4 778311
Apele można wysyłać do 18 lutego 2009 r.
Pilna Akcja Nr 333/08, pierwsza kontynuacja.
AI Index: AFR 46/001/ 2009 (pierwotna akcja AFR 46/039/2008).
Tłumaczenie: Marcin Natorski
