Według informacji zebranych przez Amnesty International w 2008 roku najwięcej egzekucji wykonano w Azji – w Chinach wykonano więcej egzekucji niż we wszystkich innych państwach łącznie. Natomiast w Europie kara śmierci jest stosowana jedynie na Białorusi.
-Kara śmierci jest najbardziej okrutną, nieludzką i haniebną karą. W XXI wieku nie ma miejsca na ścinanie, wieszanie, rozstrzeliwanie, kamienowanie, krzesło elektryczne i śmiertelne zastrzyki.- powiedziała Irene Khan, Sekretarz Generalna Amnesty International.
Według raportu -Wyroki śmierci i egzekucje w 2008 roku- między styczniem a grudniem 2008 roku w 25 krajach na całym świecie co najmniej 2 390 osób zostało straconych, a w 52 państwach wydano 8 864 wyroki śmierci.
Jak wynika z raportu, w Afganistanie, Iranie, Iraku, Nigerii, Arabii Saudyjskiej i Jemenie wyroki śmierci zapadały w następstwie niesprawiedliwych procesów sądowych. Raport wskazuje także na dyskryminacyjny charakter cechujący wydawanie wyroków śmierci w 2008 roku w państwach takich jak Iran, Sudan, Arabia Saudyjska i Stany Zjednoczone, gdzie nieproporcjonalnie dużo wyroków śmierci zapadało wobec osób ubogich, członków mniejszości rasowych, etnicznych i religijnych. Wciąż istnieje ryzyko stracenia niewinnej osoby, co potwierdzają dane ze Stanów Zjednoczonych, gdzie czterech więźniów uznanych za niewinnych opuściło cele śmierci (łącznie jest to już 130 uniewinnień od przywrócenia kary śmierci w latach 70.).
Wielu więźniów oczekujących na wykonanie wyroku przetrzymywanych jest w bardzo ciężkich warunkach i zmaga się z psychicznymi problemami. Na przykład w Japonii o dacie wykonania wyroku więźniowie są informowani rano w dniu, w którym zostają powieszeni, a ich rodziny dowiadują się o tym po egzekucji.
-Kara śmierci nie jest tylko aktem, ale zalegalizowanym procesem fizycznego i psychicznego terroru, którego punktem kulminacyjnym jest zabójstwo człowieka przez państwo. Trzeba z tym skończyć.- powiedziała Irene Khan.
Większość państw zbliża się do zniesienia kary śmierci. W 2008 roku z 59 krajów, w których istnieje kara śmierci jedynie w 25 wykonywane były egzekucje. Jednak mimo tej tendencji Amnesty International alarmuje, że na całym świecie zapadają setki wyroków śmierci.
W 2008 roku postęp w kierunku zniesienia kary śmierci podkopywany był przez takie państwa jak Saint Kitts i Nevis, gdzie wykonano pierwszą egzekucję w obydwu Amerykach – z wyłączeniem USA – od 2003 roku. W Liberii natomiast wprowadzono karę śmierci za takie przestępstwa jak kradzież, terroryzm i uprowadzenie.
-Egzekucje wykonywane są w stosunkowo małej liczbie państw, co jest dobrą wiadomością świadczącą o tym, że przybliżamy się do świata wolnego od kary śmierci.- powiedziała Irene Khan. -Jednak złą wiadomością jest fakt, że setki ludzi wciąż są skazywane na śmierć i cierpienie w wielu krajach, które jeszcze formalnie nie zniosły kary śmierci.-
Dane z poszczególnych regionów:
- W 2008 roku większość egzekucji zostało wykonanych w Azji, gdzie 11 państw stosuje karę śmierci: Afganistan, Bangladesz, Chiny, Indonezja, Japonia, Korea Północna, Malezja, Mongolia, Pakistan, Singapur i Wietnam. W Chinach przeprowadzono co najmniej 1 718 egzekucji co stanowi prawie trzy czwarte wszystkich wykonanych na świecie wyroków śmierci. Jednak przypuszcza się, że ta liczba jest znacznie wyższa, ponieważ w Chinach dane na temat wyroków śmierci i egzekucji objęte są tajemnicą państwową.
- Bliski Wschód i Afryka Północna to obszar z drugą co do wielkości najwyższą liczbą egzekucji – 508. Pośród okrutnych i nieludzkich metod wymierzania kary śmierci w Iranie stosowane było wieszanie i kamienowanie; stracono tam 346 osób, w tym ośmiu nieletnich przestępców. W Arabii Saudyjskiej – gdzie zwykle skazanemu na śmierć publicznie ścina się głowę, a w niektórych przypadkach później ukrzyżowuje zwłoki – wykonano co najmniej 102 egzekucje.
- W obydwu Amerykach jedynie w dwóch państwach wciąż wykonywana jest kara śmierci. W 2008 roku w Stanach Zjednoczonych doszło do 37 egzekucji – najwięcej w Teksasie. Łącznie z czterema więźniami, którzy opuścili cele śmierci w USA, od 1975 roku z powodu uznania niewinności skazanych cofnięto 120 wyroków śmierci. W 2008 roku egzekucję przeprowadzono także w Saint Kitts i Nevis, które stało się pierwszym karaibskim państwem, w którym wykonano karę śmierci od 2003 roku.
- Europa byłaby -strefą wolną od kary śmierci-, gdyby nie Białoruś. Dane na ten temat trzymane są w tajemnicy: karę śmierci wykonuje się tam strzałem w tył głowy, a władze nie informują rodziny skazanego o dacie egzekucji, ani o miejscu pochowania zwłok. Czasem rodziny dowiadują się o egzekucji bliskiego z dużym opóźnieniem. W 2008 roku przeprowadzono tam cztery egzekucje.
- Według oficjalnych danych w 2008 roku w regionie Afryki subsaharyjskiej wykonano tylko dwie egzekucje, a 362 osoby zostały skazane na śmierć. W 2008 roku krokiem wstecz było przywrócenie kary śmierci w Liberii, za przestępstwa takie jak kradzież, terroryzm i uprowadzenie.
tłum. Gabrysia Cichowicz
Polskie Radio Euro o raporcie
Botman Oraeku spędził 22 lata w celi śmierci na zabójstwo, którego dopuścił się jego brat. Został aresztowany w 1982 roku, kiedy miał tylko 15 lat. Zwolniono go w 2004. Podczas pobytu w więzieniu zaczął śpiewać, aby wyrazić swój ból. Jedna z jego piosenek: