Chiny: Obawa zbliżającej się egzekucji – Tenzin Delek Rinpoche

ASA 17/060/2004

Według kilku źródeł, 2-letni okres wstrzymania wykonania kary śmierci upłynął w dniu 2 grudnia. Inne źródła podają, że okres ten upłynie 26 stycznia 2005 r. tj. 2 lata po tym jak została odrzucona apelacja od wyroku.

Według chińskiego prawa, więzień, wobec którego wstrzymano wykonanie kary śmierci na 2 lata, może zostać stracony tylko i wyłącznie wtedy, kiedy podczas pobytu w więzieniu popełni szczególnie poważne przestępstwo. Według wiedzy Amnesty International, tego typu przestępstwa są ograniczone tylko i wyłącznie do: usiłowania lub dokonania morderstwa na współwięźniu lub funkcjonariuszu więziennym, oraz w niektórych przypadkach na usiłowaniu ucieczki z więzienia.

Tenzin Delek Rinpoche, lider religijny z prowincji Sichuan, tradycyjnego regionu Tybetu został zatrzymany w dniu 7 kwietnia 2002 r., najprawdopodobniej pod zarzutem związku z eksplozją, która miała miejsce kilka dni wcześniej na głównym placu stolicy prowincji, Chengdu. Władze chińskie nigdy nie podały na czym miał polegać jego udziłał w eksplozji. Inna osoba, Lobsang Dhondup został zatrzymany w dniu 3 kwietnia 2002 r. pod zarzutem podłożenia bomby. Obydwaj zostali ponadto oskarżeni o produkcję i rozpowszechnianie -rozłamowych- ulotek nawołujących do niepodległości Tybetu.

Przed rozpoczęciem procesu w listopadzie 2002 r., przez kilka miesięcy byli najprawdopodobniej torturowani. Oficjalne dokumenty stwierdzają, że obydwaj -przyznali się- do popełnienia zbrodni, jednak podczas wydawania wyroku w dniu 2 grudnia 2002 r., Tenzin Delek Rinpoche przypuszczalnie protestował, krzycząc, że jest niewinny. Tenzin Delek Rinpoche został skazany na karę śmierci, której wykonanie zawieszono na 2 lata, za -spowodowanie- eksplozji i -podżeganie do seperatyzmu-. Lobsang Dhondup został skazany na karę śmierci za te same przestępstwa, oraz ponadto za posiadanie materiałów wybuchowych.

Apelacja Tenzin Delek Rinpoche została oddalona w dniu 26 stycznia 2003 r. Nadal nie wiadomo jaki wyrok wydał sąd odwoławczy wobec Lobsang Dhondup, jednak został on stracony natychmiast po rozprawie apelacyjnej pomimo zapewnień władz chińskich przekazanych Unii Europejskiej oraz USA, że jego sprawa zostanie poddana -szczegółowej rewizji-.

TŁO WYDARZEŃ

Amnesty International uważa, że procedury zastosowane wobec Tenzin Delek Rinpoche oraz Lobsang Dhondup odbiegały znacząco od międzynarodowych standardów sprawiedliwych procesów, a wyroki stanowią zaprzeczenie sprawiedliwości. W tym świetle, organizacja podkreśla, że obecny system karny w Chinach nie zapewnia uczciwych procesów w sprawach zagrożonych karą śmierci, oraz, że władze chińskie muszą wprowadzić natychmiastowe moratorium na wykonywanie kary śmierci. Więcej informacji można znaleźć w Executed -according to law– – the death penalty in China, AI Index: ASA 17/003/2004, and Miscarriage of justice- – the trial of Tenzin Delek Rinpoche and related arrests, AI Index: ASA 17/029/2003.)

ZALECANE DZIAŁANIA: Prosimy o natychmiastowe wysyłanie listów, emaili, faxów w języku angielskim lub polskim:

  • wzywając władze do wstrzymania egzekucji Tenzin Delek Rinpoche;
  • wzywając władze do podania rodzinie Tenzin Delek Rinpoche oraz miedzynarodowej społeczności szczegółów dotyczących jego obecnego statusu;
  • podkreślając, że nadal istnieją poważne obawy, że zatrzymanie, proces oraz wyrok orzeczony wobec Tenzin Delek Rinpoche był zaprzeczeniem sprawiedliwości;
  • wzywając władze chińskie do ponownego pełnego i jawnego zbadania dowodów oraz procedur prawnych, które doprowadziły do uznania za winnych i skazania Tenzin Delek Rinpoche oraz Lobsang Dhundup oraz ukarania osób odpowiedzialnych za nadużycia.

PROSIMY O NATYCHMIASTOWE WYSYŁANIE APELI NA ADRES:

1. Gubernator Ludowego Rządu Prowincji Sichuan
ZHANG Zhongwei Shengzhang
Sichuansheng Renmin Zhengfu
Duyuanjie, Chengdushi
Sichuansheng
People’s Republic of China
Fax: + 86 28 435 6784 / 435 6789 (c/o Foreign Affairs office)
Forma grzecznościowa: Szanowny Panie Gubernatorze/ Dear Governor

2. Dyrektor Departamentu Sprawiedliwości Prowincji Sichuan
ZENG Xianzhang Tingzhang
Sifating
24 Shangxianglu
Chengdushi 610015, Sichuansheng People’s Republic of China
E-mail: [email protected]
Fax: + 86 28 435 6784 / 435 6789 (c/o Foreign affairs office)
Forma grzecznościowa: Szanowny Panie Dyrektorze/ Dear Director

W razie wysyłania apeli po 17 stycznia 2005 roku prosimy najpierw skontaktować się z Amnesty International.