Zarzuty dotyczące poważnych naruszeń prawa humanitarnego, w trakcie ostatniego konfliktu w Strefie Gazy, wysuwane są wobec obydwu walczących stron – odnoszą się do działań podjętych zarówno przez wojska izraelskie jak i przez palestyńskie grupy zbrojne.
Jako osoby posiadające bezpośrednie doświadczenie w zakresie międzynarodowego wymiaru sprawiedliwości oraz rozwiązywania konfliktów, wierzymy że przeprowadzenie międzynarodowego śledztwa w sprawie naruszeń prawa humanitarnego przez wszystkie strony konfliktu w Strefie Gazy jest wyjątkowo istotne. Bez ustalenia faktów w sposób wiarygodny i bezstronny społecznościom, które ucierpiały w wyniku konfliktu trudno będzie przejść nad jego skutkami do porządku dziennego i uczestniczyć w procesie pokojowym.
Szybkie, niezależne i bezstronne śledztwo pozwoliłoby na upublicznienie informacji na temat poważnych naruszeń międzynarodowego prawa humanitarnego oraz dostarczyłoby rekomendacji, w jaki sposób pociągnąć do odpowiedzialności winnych. Dojście do prawdy i zapewnienie sprawiedliwości ofiarom konfliktu jest dla nas sprawą nadrzędną, wierzymy też, że jest to warunek konieczny na drodze do osiągnięcia pokoju na Bliskim Wschodzie.
Międzynarodowe prawo humanitarne zawarte w konwencjach genewskich określa standardy prowadzenia wojny przez państwa oraz podmioty niebędące państwami. Świat musi wymagać respektowania tych standardów oraz badać i potępiać działania z nimi sprzeczne.
Wzywamy światowych przywódców by wysłali jednoznaczny sygnał, że atakowanie ludności cywilnej przez którąkolwiek ze stron w trakcie konfliktu jest bezwarunkowo niedopuszczalne. Apelujemy także o poparcie w sprawie powołania komisji śledczej ONZ ds. konfliktu w Strefie Gazy. Komisja powinna mieć możliwie jak najszersze uprawnienia oraz:
- Posiadać upoważnienie do przeprowadzenia szybkiego, dokładnego, niezależnego i bezstronnego śledztwa w sprawie wszystkich zarzutów dotyczących poważnych naruszeń międzynarodowego prawa humanitarnego popełnionych przez strony konfliktu; śledztwo nie może być ograniczone jedynie do ataków izraelskich sił zbrojnych na placówki ONZ;
- Powinna działać ściśle według międzynarodowych standardów określających zasady prowadzenia tego typu śledztwa;
- Jeśli znajdzie wystarczające dowody, powinna dostarczyć odpowiednim władzom rekomendacji dotyczących postawienia w stan oskarżenia winnych poważnych naruszeń prawa.
Wydarzenia w Strefie Gazy głęboko nas poruszyły. Pomoc humanitarna oraz odbudowa są ogromnie potrzebne, jednak by rany mogły się zagoić musimy ustalić prawdę na temat przestępstw popełnionych wobec ludności cywilnej po obu stronach konfliktu.
Z poważaniem
Prof. Dr. Antonio Cassese – pierwszy prezes (1993 – 1997) i sędzia (1993 – 2000) Międzynarodowego Trybunału Karnego dla byłej Jugosławii (1993 – 1997) oraz przewodniczący Międzynarodowej Komisji Śledczej ONZ ds. Darfuru (2004). Obecnie wykładowca prawa międzynarodowego na Uniwersytecie Florenckim.
Prof. Dr. Alex Boraine – wiceprzewodniczący południowoafrykańskiej Komisji Prawdy i Pojednania (1995 – 1998). Obecnie jest przewodniczącym International Center for Transitional Justice oraz wykładowcą prawa w NYU School of Law.
Prof. Dr. Richard Goldstone – przewodniczący South Africa Standing Commission of Inquiry Regarding Public Violence and Intimidation (1991 – 1994), były główny prokurator Międzynarodowego Trybunału Karnego dla byłej Jugosławii oraz dla Rwandy (1994 – 1996), były sędzia Trybunału Konstytucyjnego Południowej Afryki (1996 – 2003), przewodniczący Niezależnej Komisji Śledczej ONZ ds. Kosowa (1999). Obecnie jest wykładowcą prawa międzynarodowego.
Dr. Mary Robinson – była prezydent Irlandii (1990 – 1997), sprawowała urząd Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka (1997 – 2002). Obecnie jest rektorem Uniwersytetu w Dublinie i członkinią Elders.
Prof. Dr. Paulo Sergio Pinheiro – były specjalny sprawozdawca ONZ ds. praw człowieka w Burundi (1995 – 1999), przewodniczący Niezależnej Komisji Śledczej ds. Timoru Wschodniego (2006). Obecnie jest specjalnym sprawozdawcą ONZ ds. praw człowieka w Birmie oraz wykładowcą stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie Browna.
Mr. Ralph Zacklin – były asystent Sekretarza Generalnego ONZ ds. prawnych (1998 – 2005), członek Niezależnej Komisji Śledczej ds. Timoru Wschodniego (2006). Obecnie pracuje na wydziale prawa Uniwersytetu w Melbourne.
Prof. Dr. Salomón Lerner Febres – przewodniczący peruwiańskiej Komisji Prawdy i Pojednania (2001- 2003). Obecnie jest wykładowcą filozofii na Katolickim Uniwersytecie w Peru.
Yasmin Sooka – członkini południowoafrykańskiej Komisji Prawdy i Pojednania (1995 – 1998) oraz Komisji Prawdy i Pojednania w Sierra Leone (2002 -2007). Obecnie jest dyrektorem wykonawczym Foundation for Human Rights.
Arcybiskup Desmond Tutu – przewodniczący południowoafrykańskiej Komisji Prawdy i Pojednania (1995 – 1998) i laureat nagrody Nobla. Obecnie jest przewodniczącym Elders.
Prof. Dr. M. Cherif Bassiouni – przewodniczący Komisji Eksperckiej ONZ ds. naruszeń międzynarodowego prawa humanitarnego w byłej Jugosławii (1992 – 1994), przewodniczący komitetu przygotowawczego konferencji dyplomatycznej ONZ na temat Międzynarodowego Trybunału Karnego (1998). Obecnie jest wykładowcą prawa międzynarodowego oraz przewodniczącym International Institute of Higher Studies in Criminal Sciences.
Prof. Dr. Stelios Perrakis – członek Komisji Śledczej ONZ ds. Libanu (2006). Obecnie jest wykładowcą międzynarodowych i europejskich instytucji na Pantheion University oraz członkiem International Humanitarian Fact-Finding Commission.
Dumisa Ntsebeza – członek południowoafrykańskiej Komisji Prawdy i Pojednania (1995 – 1998) oraz Międzynarodowej Komisji Śledczej ONZ ds. Darfuru (2004). Obecnie jest rzecznikiem oraz prezesem kilku przedsiębiorstw.
Hina Jilani – sprawowała funkcję specjalnego przedstawiciela Sekretarza Generalnego ONZ ds. obrońców praw człowieka (2000 – 2008), członkini Międzynarodowej Komisji Śledczej ONZ ds. Darfuru (2006).
Prof. William A. Schabas – członek Komisji Prawdy i Pojednania w Sierra Leone (2002 -2004). Obecnie jest wykładowcą praw człowieka na National University of Ireland.
Luc Côté – były dyrektor wykonawczy Niezależnej Komisji Śledczej ds. Timoru Wschodniego (2006), były Główny Prokurator Specjalnego Trybunału ds. Sierra Leone (2003 – 2005). Obecnie dyrektor Justice Mapping Project w DRK.
tłum. G. Cichowicz