Tsering Dhondup przybył do Katmandu 4 lutego po ucieczce z Chin. W Ośrodku Recepcyjnym dla Tybetańczyków, prowadzonym przez Urząd Wysokiego Komisarza NZ ds. Uchodźców (UNHCR), szukał pomocy w sprawie umożliwienia mu dalszej podróży do Indii. Do 22 lutego zakończył większość formalności i oczekiwał na ostateczne zatwierdzenie jego wizy wyjazdowej przez UNHCR i nepalski urząd imigracyjny. Miał opuścić Nepal 25 lutego.
Według relacji świadków 23 lutego o godzinie 11 wieczorem ponad 50 funkcjonariuszy nepalskiej policji bez uprzedzenia otoczyło teren Ośrodka Recepcyjnego, a następnie wtargnęło do środka. Pod dowództwem zastępcy nadinspektora Miejskiej Policji Katmandu, funkcjonariusze przeszukali pomieszczenia sypialne ośrodka i aresztowali Tseringa Dhondupa. Według informacji posiadanych przez Amnesty International był on jedyną osobą zatrzymaną podczas tej akcji i przewieziono go do aresztu Hanoman Dhoka w Katmandu.
Następnego ranka, 24 lutego, Tseringa Dhondupa podobno zaprowadzono w kajdankach na przesłuchanie w nepalskim urzędzie imigracyjnym w Katmandu. Podobno pytano go o dokumenty i o to, co robił w Tybecie. Następnego dnia po południu Tsering Dhondup był ponownie przesłuchiwany przez funkcjonariuszy urzędu imigracyjnego. Krótko po tym, gdy przedstawiciele UNHCR przyjechali dopytywać się o jego los, został on wywieziony z budynku nieoznakowanym pojazdem. Mniej więcej w tym samym czasie widziano tam samochód korpusu dyplomatycznego zarejestrowany na Ambasadę Chińskiej Republiki Ludowej w Katmandu. Władze Nepalu nie udzieliły od tego czasu żadnych informacji co do miejsca przetrzymywania Tseringa Dhondupa.
Były też potwierdzone doniesienia o tym, że w ostatnich dniach policja nepalska groziła deportacją do Chin także innym zatrzymanym Tybetańczykom Amnesty International poważnie obawia się, że Tsering Dhondup mógł zostać deportowany do Chin poza wszelkimi prawnymi procedurami i w pogwałceniu międzynarodowych prawnych zobowiązań Nepalu. W szczególności, zważywszy nieustanne doniesienia o poddawaniu dysydentów w Chinach torturom i innym formom znęcania się, Nepal pogwałcił art. 3 Konwencji ONZ przeciwko Torturom, który zabrania wydawania do innego państwa osób, jeżeli istnieją dostateczne przesłanki by sądzić, że osoby te mogą być w owym państwie poddane torturom.
TŁO WYDARZEŃ
Amnesty International od dawna jest zaniepokojone tym, że przedstawiciele Chin są zamieszani w przymusowe powroty Tybetańczyków z Nepalu do Chin. W maju 2003 r. 18 Tybetańczyków, w tym 3 kobiety i 8 dzieci zmuszono do powrotu do Chin we wspólnej akcji nepalskich i chińskich funkcjonariuszy. Świadkowie opisywali, że płaczących i krzyczących Tybetańczyków niesiono do pojazdu prawdopodobnie należącego do chińskiej ambasady, po czym wywożono ich w kierunku chińskiej granicy. Operację przeprowadzono pomimo obaw wyrażanych przez UNHCR, rządy i organizacje pozarządowe. Tych 18 osób zatrzymano zaraz po przywiezieniu do Tybetu. Niektórzy spośród tych, których później wypuszczono, opowiadali, że byli poddawani torturom, w tym kopaniu, biciu, elektrowstrząsom, wbijaniu igieł pod paznokcie, zmuszaniu do stania nago przez długie godziny, kpinom z ich przekonań religijnych. Obawy nasilają się w kontekście masowych aresztowań przeprowadzonych przez policję nepalską pośród pokojowo protestujących tybetańskich uchodźców w okresie po 10 marca 2008 r.
PROSIMY O NIEZWŁOCZNE WYSYŁANIE APELI W JĘZYKU ANGIELSKIM LUB OJCZYSTYM:
– wzywających nepalskie i chińskie władze do wyjaśnienia losu i miejsca pobytu Tseringa Dhondupa i zapewnienia mu bezpieczeństwa, jeżeli znajduje się on w ich dyspozycji;
– wzywających nepalskie i chińskie władze do niezwłocznego uwolnienia Tseringa Dhondupa, o ile nie zostanie mu postawiony zarzut o niekwestionowanie kryminalnym charakterze albo do zapewnienia mu dostępu do niezależnego sądu, jeśli taki zarzut zostanie mu postawiony
– proszących nepalskie i chińskie władze o zapewnienie Tseringowi Dhondupowi dostępu do prawnika, rodziny, sądu i wszelkiej potrzebnej mu opieki lekarskiej;
– apelujących do nepalskich i chińskich władz o zagwarantowanie, że Tsering Dhondup nie zostanie poddany torturom lub innym formom znęcania się;
– wyrażających głębokie zaniepokojenie doniesieniami, że został on przemocą przewieziony z powrotem do Chin wbrew swojej woli i w pogwałceniu Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Konwencji NZ przeciwko Torturom, których Nepal jest stroną.
APELE PROSIMY WYSYŁAĆ DO:
Premier Nepalu
Prime Minister Girija Koirala
Office of The Prime Minister and Council of Ministers
Singh Durbar, Kathmandu, Nepal
Fax: + 977 1 4211065
Zwrot grzecznościowy: Szanowny Panie Premierze / Dear Prime Minister
Minister Spraw Zagranicznych Nepalu
Mrs. Sahana Pradhan
Ministry of Foreign Affairs
Shital Niwas
Maharajgunj
Kathmandu, Nepal
Fax: + 977 1 4416016 / 4419044
Zwrot grzecznościowy: Szanowna Pani Minister / Dear Minister
Premier Chińskiej Republiki Ludowej
Prime Minister WEN Jiabao Guojia Zongli
The State Council General Office
2 Fuyoujie
Xichengqu
Beijingshi 100017
Chiny
Fax: + 86 10 65961109 (poprzez Ministerstwo Spraw Zagranicznych)
Zwrot grzecznościowy: Wasza Ekscelencjo / Your Excellency
KOPIE DO:
Ambasada Królestwa Nepalu w Niemczech (w Polsce nie ma)
Botschaft von Nepal
Guerickestrasse 27 – 2. Etage
D-10587 Berlin-Charlottenburg
Faks: + 49 30 343 599 06
Email: [email protected]
Ambasada Chińskiej Republiki Ludowej
ul. Bonifraterska 1
00-203 Warszawa
www.chinaembassy.org.pl
Faks: 022 635 42 11
W przypadku wysyłania apeli po 8 maja prosimy o kontakt z Zespołem Pilnych Akcji ([email protected]).