Dr T. Sathiyamoorthy, Dr T. Varatharajah i Dr. Shanmugarajah leczyli chorych i rannych dopóki, według doniesień, nie opuścili strefy bezpieczeństwa (ang. No Fire Zone) wraz z około 5 tysiącami innych cywilów.
Według informacji uzyskanych przez AI, Dr. Shanmugarajah i Dr. Sathiyamoorthy, dyrektor regionalny służby zdrowia w Kilinochchi, mogą być obecnie przetrzymywani przez wydział do walki z terroryzmem (ang. Terrorist Investigation Division, TID) w stolicy kraju, Kolombo. Oficjalne nakazy zatrzymania nie zostały jednak jeszcze wydane, więc ich krewni nie są pewni miejsca pobytu swoich bliskich, a oni sami nie mają dostępu do adwokata. Dr T. Varatharajah, dyrektor regionalny służby zdrowia w Mullaitivu, został natomiast poważnie ranny i podobno przetransportowany drogą lotniczą z punktu kontrolnego Omanthai w nieznanym kierunku przez lotnictwo wojskowe Sri Lanki (ang. Sri Lanka Air Forces, SLAF).
Amnesty International obawia się, że lekarze mogą być przetrzymywani w odwecie za dostarczanie mediom i społeczności międzynarodowej szczegółowych informacji o sytuacji cywilów w strefie konfliktu. Pracując w szpitalach i polowych ośrodkach medycznych w strefie konfliktu byli bowiem naocznymi świadkami stałego ostrzału stref o dużym nagromadzeniu osób nie biorących udziału w konflikcie i efektów tych ostrzałów – cierpień i śmierci wielu cywilów.
TŁO SPRAWY
Zbrojny konflikt między władzami Sri Lanki a Tygrysami Wyzwolenia Tamilskiego Ilamu (Liberation Tigers of Tamil Eelam, LTTE, -Tamilskie Tygrysy-) trwa od dziesięcioleci. Walki nasiliły się w północno-wschodniej części Sri Lanki od lipca 2008 roku i rozwinęły się w intensywny konflikt naznaczony poważnymi naruszeniami prawa człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego.
Na początku 2009 roku blisko ćwierć miliona ludzi zostało uwięzionych pomiędzy rządowymi siłami bezpieczeństwa a siłami LTTE. Władze Sri Lanki ograniczyły dostęp niezależnych dziennikarzy i obserwatorów do strefy konfliktu. Niemal całkowity zakaz publikacji informacji miał uniemożliwić mieszkańcom Sri Lanki i światu poznanie skali kryzysu humanitarnego w Wanni, północno-wschodnim regionie kraju. W wrześniu 2008 roku władze wyrzuciły z Wanni wszystkie organizacje humanitarne z wyjątkiem Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża (MKCK).
W kwietniu 2009 roku wskutek międzynarodowej presji strony konfliktu zgodziły się na krótkotrwałe zawieszenie broni, aby umożliwić dziesiątkom tysięcy cywilów ucieczkę ze strefy konfliktu na tereny zajmowane przez siły rządowe. W okręgu Vavuniya przebywa obecnie ponad 200.000 uchodźców i istnieje ponad 20 różnych obozów przejściowych.
W 2007 roku po wizycie na Sri Lance Specjalny Sprawozdawca ONZ ds. Tortur, Manfred Nowak stwierdził, że (na Sri Lance) -prawne zabezpieczenia przeciwko torturom albo nie mają zastosowania (do konfliktu – przyp. MN), albo nie są po prostu respektowane (…), co prowadzi do sytuacji, w której tortury stają się rutynową praktyką w operacjach antyterrorystycznych.-
Na punktach kontrolnych i w obszarach przejściowych dla nowych uchodźców rząd zapowiedział prześwietlanie cywilów pod kątem przynależności do LTTE. Obecnie nie istnieją żadne standardy co do rejestracji uchodźców przybywających z Wanni.
W pozostałej części wyspy, z dala od linii frontu, wolność wypowiedzi jest mocno ograniczona. W rezultacie konflikt nie jest szczegółowo relacjonowany na Sri Lance, a ci, którzy próbują poinformować społeczeństwo, często znajdują się na celowniku organów rządowych.
ZALECANE DZIAŁANIA
Prosimy o niezwłoczne wysyłanie apeli w języku angielskim, syngaleskim, tamilskim bądź swoim ojczystym, w których własnymi słowami:
– wyrażą Państwo troskę o bezpieczeństwo Dr T. Sathiyamoorthy, Dr Varatharajah i Dr Shanmugarajah, którzy są izolowani po zatrzymaniu przez służby bezpieczeństwa 15 maja 2009 roku;
– będą Państwo nawoływać do umożliwienia lekarzom natychmiastowego i nieograniczonego dostępu do prawników, których sami wybiorą oraz do niezwłocznego procesu przed niezależnym sądem, gdzie będą mogli zakwestionować decyzje o aresztowaniu;
– będą Państwo wzywać o zapewnienie zatrzymanym niezbędnej pomocy medycznej oraz o wydanie zgody na wizyty ich rodzin;
– wezwą Państwo władze do natychmiastowego uwolnienia lekarzy, o ile nie zostaną oni oskarżeni o czyny bezsprzecznie kryminalne i postawieni przed niezależnym sądem;
– wezwą Państwo władze do dopuszczenia niezależnych obserwatorów do miejsc kontroli i rejestracji cywilów uciekających ze strefy konfliktu, takich jak Omanthai, w celu zapewnienia im ochrony przed naruszeniami praw człowieka.
ADRESACI APELI
Prezydent
His Excellency the President Mahinda Rajapaksa
Presidential Secretariat
Colombo 1
Sri Lanka
Fax: + 94 11 2446657
Nagłówek: Wasza Ekscelencjo / Your Excellency
Przewodniczący Sądu Najwyższego
Hon. Sarath N. Silva
Chief Justice
Supreme Court of Sri Lanka
Superior Courts Complex
Colombo 12
Sri Lanka
Fax: + 94 11 243 5446
Nagłówek: Szanowny Panie Przewodniczący / Dear Chief Justice
Minister Obrony
Gotabhaya Rajapaksa
Ministry of Defence
Ministry of Defence, Public Security, Law and Order
15/5, Bauddhaloka Mawatha,
Colombo 03,
Sri Lanka
Fax: + 94 11 254 1529
Nagłówek: Szanowny Panie Ministrze / Dear Minister
Inspektor Generalny Policji
Jayantha Wickramaratne
Inspector General of Police
Sri Lanka Police
Headquarters
101/1 Kew Road
Colombo 2
Sri Lanka
Fax: + 94 11 244 6174
Nagłówek: Szanowny Panie Inspektorze Generalny / Dear Inspector General
Prosimy o wysyłanie apeli nie później niż do 29 czerwca.
Pilna Akcja Nr 129/09
AI Index: ASA 37/011/2009
Tłumaczenie: Mirona Maria Klorek
Korekta i redakcja: Marcin Natorski
