X, platforma społecznościowa znana wcześniej jako Twitter, przyczyniła się do szerzenia ukierunkowanej nienawiści wobec osób LGBTI w Polsce – stwierdza nowy raport Amnesty International, w którym po raz pierwszy przeanalizowaliśmy model biznesowy platformy.
Uwaga: Raport zawiera treści wrażliwe, które mogą być dotkliwe dla niektórych osób.
Hejt napędzany algorytmem
Raport „Śmierć przez tysiąc cięć. Jak wspomagana technologicznie przemoc na platformie X uderza w polską społeczność LGBTI” szczegółowo opisuje, w jaki sposób model biznesowy platformy X i zaniedbania w moderowaniu treści umożliwiły szerzenie technologicznie wspieranej przemocy ze względu na płeć (ang. Technology-Facilitated Gender-Based Violence, TfGBV).
We współpracy z National Conference on Citizenship’s Algorithmic Transparency Institute (ATI) badacze utworzyli 32 dedykowane konta, które zebrały 163 048 tweetów między 1 a 31 marca 2025 r. Analiza tych postów wykazała wysoką częstotliwość występowania treści anty-LGBTI na platformie.
System rekomendacji X, czyli algorytm stojący za treściami „Dla Ciebie”, został stworzony w celu maksymalizacji zaangażowania użytkowników. Nawet przy zastosowaniu zabezpieczeń, system rekomendacji stwarza ryzyko premiowania niebezpiecznych treści, które generują silne reakcje – po to, aby utrzymać cykl zaangażowania.
Co więcej, moderacja treści w języku polskim jest przez decyzje platformy X stale niedofinansowana. Sprawia to, że platforma nie radzi sobie z treściami o podłożu TfGBV.
Z raportów X dotyczących przejrzystości wynika, że firma zatrudnia tylko dwóch moderatorów treści mówiących po polsku – z czego dla jednego z nich język polski jest drugim językiem. Te dwie osoby są odpowiedzialne za populację liczącą 37,45 mln osób i 5,33 mln użytkowników X.
Poprzez nieodpowiednie praktyki moderowania treści i brak należytej staranności w zakresie praw człowieka, X przyczynił się do łamania praw człowieka wobec osób ze społeczności LGBTI w Polsce.
Alia Al Ghussain, badaczka i doradczyni Amnesty International ds. technologii i praw człowieka
Inwigilacja wpisana w model biznesowy
Jest to pierwszy przypadek, w którym Amnesty International przeprowadziło analizę modelu biznesowego X pod kątem praw człowieka. Model ten opiera się na inwigilacji i polega na inwazyjnym gromadzeniu danych o użytkownikach w celu kierowania do nich reklam. Podobne modele stosują także inne platformy społecznościowe.
Taki model biznesowy, w połączeniu z niewystarczającym moderowaniem treści, sprawia, że społeczność LGBTI w Polsce staje się celem wspomaganej technologicznie przemocy ze względu na płeć.
Możesz to zmienić!
Domagaj się realnej ochrony praw człowieka online – podpisz petycję o pełne wdrożenie Aktu o usługach cyfrowych w Polsce.
Akt o usługach cyfrowych
Zgodnie z unijnym Aktem o usługach cyfrowych (DSA) największe platformy internetowe, takie jak X, są zobowiązane szacować ryzyko systemowe wynikające z funkcjonowania swojej usługi i dążyć do jego zmniejszania, a także przygotowywać coroczne sprawozdania w tym zakresie.
Tymczasem, powtarzające się uchybienia X w Polsce pokazują, że platforma nie potrafi radzić sobie z systemowymi zagrożeniami dla praw człowieka.
W ocenie Amnesty International Komisja Europejska musi rozszerzyć prowadzone dochodzenia dotyczące firmy X, aby uwzględnić jej zdolność do skutecznego przeciwdziałania ryzyku TfGBV. X z kolei musi pilnie wprowadzić reformy, aby przestać przyczyniać się do łamania praw człowieka wobec osób LGBTI w Polsce, zapewnić moderację treści w języku polskim i zrezygnować z modelu biznesowego opartego na inwigilacji.
Polska powinna z kolei jak najszybciej przyjąć ustawę o zmianie ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz niektórych innych ustaw, która pozwoli na pełne wdrożenie do polskiego prawa Aktu o usługach cyfrowych.
Raport jest częścią kampanii Amnesty International „Wyloguj nienawiść”.