W przededniu spotkania ministrów spraw zagranicznych G8 w Londynie (23-24 czerwca), w nowym raporcie pokazano, jak kraje należące do grupy G8 – Kanada, Francja, Niemcy, Włochy, Japonia, Rosja, Zjednoczone Królestwo i Stany Zjednoczone – dostarczając sprzęt wojskowy, broń i amunicję przyczyniają się do rażących naruszeń praw człowieka.
-Każdego roku setki tysięcy ludzi ginie, podlega torturom, gwałtom oraz są przesiedlane w związku z nadużywaniem broni. Jak zatem można poważnie traktować zaangażowanie państw G8 mające na celu położenie kresu biedzie i niesprawiedliwości, skoro rządy tych samych państw podważają pokój i stabilność poprzez świadome przyzwolenie na dostawy broni do krajów o reżimach represyjnych, regionów uwikłanych w skrajne konflikty oraz do krajów, które pieniądze winny przeznaczać na inne cele– pyta Sekretarz Generalna Amnesty International, Irene Khan.
Raport opracowany przez Amnesty International, Oxfam International oraz Międzynarodową Sieć Działań przeciwko Broni Lekkiej (IANSA) wykazuje jak istotne jest, aby państwa należące do grupy G8 podążyły za apelem rządu Zjednoczonego Królestwa oraz dziesięciu innych krajów, wzywającym do ustanowienia Traktatu o Handlu Bronią.
“Niniejszy raport wykazuje, że G8 jest odpowiedzialna za ponad 80% eksportu broni na świecie i nie zaprzestaje sprzedaży broni, wspomagając tym samym ucisk ludzi najbiedniejszych i najbardziej podatnych na cierpienie. Ministrowie zagraniczni krajów należących do G8 muszą poprzeć ideę Traktatu o Handlu Bronią oraz wyrazić zgodę działania w kierunku jej urzeczywistnienia- uważa Barbara Stocking, przewodnicząca Oxfam.
Sprawozdanie „G8: Globalni eksporterzy broni – Brak możliwości zapobiegania lekkomyślnego handlu bronią” unaocznia istnienie wielu luk oraz słabości w kontroli eksportu broni powszechnych w większości krajów G8:
- Eksport sprzętu bojowego z Kanady do krajów uwikłanych w konflikty zbrojne i naruszenia praw człowieka, w tym lekkich pojazdów opancerzonych i helikopterów do Arabii Saudyjskiej oraz silników samolotowych oraz broni ręcznej do Filipin;
- Eksport z Francji sprzętu sklasyfikowanego przez ONZ jako "Bomby, granaty, amunicja, miny i inne" do krajów obłożonych przez Unię Europejską embargiem zbrojnym, takich jak Birma-Myanmar i Sudan;
- Użycie niemieckich komponentów w sprzęcie wojskowym przeznaczonym dla krajów poważnie łamiących prawa człowieka, np. niemieckich silników w pojazdach wysyłanych do Birmy-Myanmar;
- Luka w prawie włoskim zezwalająca na eksport wielkich ilości tzw. "cywilnej broni palnej" do krajów odpowiedzialnych za rażące łamanie praw człowieka takich jak Kolumbia, Republika Kongo oraz Chiny;
- Eksport z Rosji broni ciężkiej, w tym samolotów bojowych do krajów, których siły zbrojne dopuszczały się wielu naruszeń, czyli np. Etiopii, Algierii czy Ugandy;
- Pomoc wojskowa Stanów Zjednoczonych na wielką skalę krajom nieustannie łamiącym prawa człowieka, w tym Pakistanowi, Nepalowi oraz Izraelowi;
- Eksport z Japonii broni ręcznej oraz broni lekkiej do krajów, które nie mają dobrej reputacji w dziedzinie przestrzegania praw człowieka, np. do Filipin:
- Brak kontroli w Zjednoczonym Królestwie nad sprzętem, który może być wykorzystywany do tortur czy niewłaściwego traktowania oraz coraz częstsze korzystanie przez ten kraj z "licencji otwartych", które zezwalają firmom na dokonywanie wysyłek bez należytego nadzoru.
Przykłady przytoczone w raporcie są dowodem na to, że konieczne jest natychmiastowe ustanowienie restrykcyjnego i zdolnego do wyegzekwowania Traktatu o Handlu Bronią. Traktat ten powinien mieć charakter multilateralny, wiążący prawnie oraz winien być oparty na prawie międzynarodowym – szczególnie w zakresie praw człowieka oraz prawa humanitarnego – ponieważ jeśli owe uniwersalne standardy będą respektowane, przyczyni się to do uratowania życia wielu osobom, będzie zapobiegać cierpieniu i przyczyni się do zagwarantowania środków do życia.
-W obliczu zastraszającej ilości przypadków ofiar śmiertelnych, zniszczenia mienia oraz pozbawienia środków do życia spowodowanych nieodpowiedzialnym handlem bronią, G8 musi zamienić słowa w czyn i zmierzać do rozpoczęcia negocjacji nad Traktatem o Handlu Bronią najpóźniej w roku 2006. Uczynić w tej kwestii mniej byłoby haniebną zdradą wobec milionów mężczyzn, kobiet oraz dzieci będących ofiarami łamania praw człowieka każdego dnia” zauważyła Rebecca Peters, przewodnicząca IANSA.
Tło wydarzeń
Kampania „Broń kontrolowana” została zapoczątkowana przez Amnesty International, Oxfam International oraz Międzynarodową Sieć Działań przeciwko Broni Lekkiej (IANSA) w październiku 2003 r. Jej celem jest zredukowanie rozprzestrzeniania oraz niewłaściwego używania broni oraz przekonanie rządów państw, żeby ustanowiły wiążący prawnie traktat dotyczący handlu bronią.
Kopia raportu (w języku angielskim) dostępna jest pod adresem: www.controlarms.org