Kampania Broń kontrolowana ostrzegła, że brak porozumienia w sprawie prawnie wiążącego systemu namierzania broni oznacza, że pozbawieni skrupułów handlarze bronią będą w dalszym ciągu bezkarnie sprzedawać broń osobom poważnie naruszającym prawa człowieka i zbrodniarzom wojennym, bez możliwości ich namierzenia. Twórcy kampanii stwierdzili także, iż niepokojący jest fakt, iż trwający cztery lata Proces ONZ dotyczący broni lekkiej zaowocował tak słabym wynikiem.
Większość rządów wsparła dużo konkretniejsze, prawnie wiążące porozumienie, które obejmowało zarówno amunicję jak i broń, ale sprzeciw zaledwie kilku krajów, szczególnie Stanów Zjednoczonych, Iranu i Egiptu, oznacza, że szanse na wywarcie silnego wpływu na działalność handlarzy bronią zostały zaprzepaszczone.
Porozumienie ustanowi system rejestrowania numerów seryjnych broni ręcznej strzeleckiej i lekkiej, gdy będzie ona sprzedawana lub przewożona pomiędzy krajami. Jednakże, zamiast ustanowić prawnie wiążący system, który pomógłby doprowadzić osoby odpowiedzialne za poważne naruszenia praw człowieka przed oblicze sprawiedliwości poprzez umożliwienie namierzenia broni, porozumienie jest w gruncie rzeczy dobrowolne.
-Niewinni ludzie z biednych krajów zapłacą cenę za brak porozumienia w sprawie prawnie wiążącego systemu namierzania śmiercionośnej broni – powiedziała Anna MacDonald, Dyrektor Kampanii z Oxfam – Kraje, które w tej chwili mają dobre wyniki kontroli broni , mogą przestrzegać postanowień porozumienia, ale te kraje które rutynowo sprzedają broń do najokrutniejszych reżimów na świecie, nadal będą prowadzić swoje interesy. Istnieje większe prawdopodobieństwo namierzenia zaginionej walizki niż pocisków do karabinu maszynowego.-
Oprócz tego, że w praktyce porozumienie jest dobrowolne, osłabiają je także dwie poważne lukami. Po pierwsze, całkowicie pomija amunicję, łuski i materiały wybuchowe. Często zużyte magazynki i łuski pocisków rakietowych są jedyną wskazówką dla osób prowadzących śledztwo dostępną na miejscu zbrodni , kluczowe jest więc, by przesyłki amunicji były także oznakowywane tak, aby można je było namierzyć. Wykluczenie ich z porozumienia pomoże handlarzom i zabójcom unikać sprawiedliwości.
Po drugie, wyraźna luka w porozumieniu pozwala każdemu państwu odmówić ujawnienia informacji na temat sprzedaży broni dla ochrony -bezpieczeństwa narodowego-. Istnieją obawy, że będzie to wykorzystywane jako wygodna wymówka dla krajów sprzedających broń do okrutnych reżimów.
-Niedorzeczne jest wykluczenie pocisków i materiałów wybuchowych z tego typu globalnego porozumienia w sprawie namierzania, gdy są one używane każdego dnia do zabijania, wysiedlania, uciskania i zastraszania ludzi. To wąskie, i w gruncie rzeczy , dobrowolne porozumienie jest ledwo warte papieru na którym zostało zapisane- powiedziała Denise Searle, dyrektor kampanii z Amnesty International .
W zeszłym roku, na miejscu masakry w Gatumba, w Burundi, gdzie zabito 150 osób, zużyte magazynki wykazały, że amunicja użyta w atakach została wyprodukowana w Chinach, Bułgarii i Serbi. Jednakże brak jakichkolwiek mechanizmów namierzania oznaczał, że nie można było udowodnić, w jaki sposób amunicja dostała się w to miejsce. Gdyby taki system istniał, osoby które sprzedały amunicję zabójcom mogłyby zostać pociągnięte do odpowiedzialności, co mogłoby powstrzymać dostawy amunicji w przyszłości.
-Oburzające jest to, że mała grupa państw zablokowała praktyczne porozumienie, które mogło wprowadzić znaczące zmiany- powiedziała Rebecca Peters, Dyrektor International Action Network on Small Arms (IANSA).
Mimo, że uczestnicy kampanii nie znaleźli w nowym porozumieniu wielu powodów do radości, to jednak niewielki postęp to m.in.: obowiązek państw zagwarantowania, że ogół nielegalnej broni strzeleckiej i lekkiej znalezionej na terytorium kraju zostanie oznakowany w wyjątkowy sposób i wpisany do rejestru lub zniszczony; zobowiązanie do utrzymywania obszernej dokumentacji na temat wszystkich oznaczonych broni przez minimum 20 lat.
Ustanowienie wiążącego prawnie globalnego systemu namierzania broni ręcznej strzeleckiej i lekkiej oraz amunicji jest jednym z celów kampanii Broń kontrolowana rozpoczętej przez Oxfam International, Amnesty International oraz International Action Network on Small Arms (IANSA) w 2003 roku. Kampania skupia się na nawoływaniu do ustanowienia Traktatu o Handlu Bronią, zakazującego wszelkiego transferu broni, który prawdopodobnie będzie prowadził do naruszeń międzynarodowych praw człowieka i prawa humanitarnego.
Informacje dodatkowe:
Debata na temat porozumienia ONZ w sprawie namierzania broni ręcznej strzeleckiej i lekkiej będzie miała miejsce dzisiaj (w czwartek) o godzinie 14.00 czasu GMT (10.00 rano w Nowym Jorku) podczas odbywającego się dwurocznego spotkania krajów w siedzibie ONZ w Nowym Jorku. Podczas spotkania rządy będą dyskutowały nad postępem uczynionym w Programie Działań NZ w sprawie broni ręcznej strzeleckiej.