Prezydent Palau, Johnson Toribiong zgodził się na tymczasowe przyjęcie 17 Ujgurów, którzy są przetrzymywani w Guantanamo bez oskarżenia czy procesu od 2002r., określając to jako -humanitarny akt-. W późniejszych doniesieniach cytuje się nieznanego bliżej urzędnika USA, jako że -żadna ostateczna decyzja nie została podjęta, ani żadne szczegóły nie zostały ustalone. Kontynuujemy rozmowy z Palau-.
-Chociaż organizacja Amnesty International wzywała inne kraje do zaoferowania ochrony humanitarnej więźniom z Guantanamo, oświadczenie to przynosi więcej pytań niż odpowiedzi i w żadnym razie nie zwalnia władz USA z odpowiedzialności za tych mężczyzn-, powiedział Daniel Gorevan z Amnesty International odpowiedzialny za kampanię -Stop Torturom w wojnie z terroryzmem-.
Doniesienia o ofercie Palau nie precyzują, czy mężczyźni byliby nadal przetrzymywani w areszcie. Nie ma żadnych informacji o tym, czy przy podejmowaniu tej decyzji brano pod uwagę życzenia aresztowanych i czy Stany Zjednoczone podejmą niezbędne kroki by ułatwić ponowne połączenie rodzin oraz czy mężczyźni otrzymają wsparcie w procesie przystosowywania się do nowych warunków życia w nieznanym kraju, biorąc pod uwagę ich szczególne potrzeby wynikłe z lat spędzonych w Guantanamo.
-Oświadczenie, iż miałyby to być tymczasowe środki zaradcze również wywołuje falę poważnych pytań. Będąc aresztowanym w Guantanamo w stanie niepewności przez ponad siedem lat, Ujgurowie potrzebują czegoś więcej niż tymczasowych półśrodków. Potrzebują oraz zasługują na trwałe rozwiązania-, mówi Daniel Gorevan.
Stany Zjednoczone rozpoczęły aresztowania i dlatego obowiązkiem USA jest ich zakończenie w sposób, który odpowiadałby ich międzynarodowym zobowiązaniom. Nie mniej jednak organizacja Amnesty International długo wzywała inne kraje o pomoc przez przyjęcie więźniów, którzy nie mogą powrócić do swojej ojczyzny. Wiele krajów odmówiło, cytując postawę samych Stanów Zjednoczonych, które nie zaoferowały możliwości przyjęcia więźniów na swoje terytorium..
Tło sytuacji
17 Ujgurów było przetrzymywanych w Guantanamo bez oskarżenia lub procesu od 2002r. Pozostają oni w bezterminowym areszcie w bazie już ponad 8 miesięcy od momentu, kiedy federalny sędzia amerykański stwierdził, że ich zatrzymanie było bezprawne i nakazał ich natychmiastowe zwolnienie. Władze USA z powodzeniem wniosły apelację, która jest teraz rozpatrywana w Sądzie Najwyższym tłumacząc że decyzja kto powinien zostać przyjęty do Stanów Zjednoczonych jest sprawą rządu.
Pomimo tego, że oświadczenie prezydenta Toribiong nie jest do końca jasne, czy tymczasowe przeniesienie 17 Ujgurów byłoby odpowiednim rozwiązaniem, sprawa ich uwolnienia z Guantanamo wydaje się być opóźniana. Każdy z mężczyzn został oczyszczony z zarzutów między 2003 a 2008 rokiem, ale władzom USA nie udało się znaleźć kraju przygotowanego na ich przyjęcie. Nawet po sądowym nakazie ich wydania Stanom Zjednoczonym w październiku 2008r. nie zaproponowało mężczyznom możliwości odbudowania swojego życia na terenie USA i zamiast tego kontynuowano poszukiwania innego kraju, który przejąłby na siebie tą odpowiedzialność.
W 2006 roku Albania przyjęła pięciu innych więźniów Guantanamo pochodzących z grupy etnicznej Ujgur.
17 mężczyzn o których mowa pochodzi z autonomicznego regionu Chin Xinjiang Ujgur. Nie mogą oni powrócić do kraju z powodu wysokiego ryzyka tortur lub egzekucji. Administracja prezydenta Busha twierdzi, że zwróciła się z prośbą do ponad stu państw o przyjęcie więźniów, wszystkie jednak odmówiły.
Więcej informacji:
Aleksandra Minkiewicz
Rzeczniczka Prasowa
Amnesty International
e-mail: [email protected]
tel/fax: (22) 827 60 00 wew. 204
tel. kom. +48 691 357 935
www.amnesty.org.pl