Wyżej wymienieni należą do licznej grupy aresztowanych w stolicy Sudanu Chartumie w ciągu ostatnich dwóch tygodni. Wielu z zatrzymanych jest przetrzymywanych bez kontaktu ze światem zewnętrznym w ośrodkach zatrzymań należących do NISS (National Intelligence and Security Services – Narodowe Służby Wywiadu i Bezpieczeństwa) w Chartumie i w innych nieznanych miejscach. Wszyscy zatrzymani są narażeni na tortury i złe traktowanie, mogą nawet być zabici albo stać się ofiarami wymuszonego zaginięcia.
Od 9 maja policja i NISS aresztują osoby oskarżone o popieranie zbrojnej organizacji opozycyjnej Ruch Sprawiedliwości i Równości (Justice and Equality Movement – JEM). JEM walczy z siłami rządowymi w Darfurze od 2003 r., a 10 maja br. po raz pierwszy zaatakował Chartum. Naoczni świadkowie twierdzą, że aresztowania były arbitralne: dokonywane jedynie na podstawie darfurskiego pochodzenia zatrzymanych,. pochodzenia etnicznego, fizycznego podobieństwa lub podejrzenia o ukrywanie członków JEM. Przy wielu zatrzymaniach stosowano niewspółmierną do potrzeb przemoc.
Amnesty International dysponuje ponad 200 nazwiskami zatrzymanych między 9 a 16 maja, z czego 52 osoby zostały zwolnione, ale co najmniej 155 wciąż pozostaje w aresztach, choć najwyraźniej nie postawiono im żadnych zarzutów. Niektórzy są przetrzymywani bez kontaktu ze światem w więzieniu Kober i innych ośrodkach NISS w Chartumie, ale miejsce przetrzymywania wielu innych jest nieznane, co zwiększa ryzyko, że zostaną poddani torturom, wymuszonemu zaginięciu lub nawet pozasądowej egzekucji. Jak dotąd wiadomo o jednej ofierze śmiertelnej pośród zatrzymanych – przyczyną śmierci mężczyzny, który zmarł w areszcie 19 maja, był (jak wykazała sekcja dokonana po wydaniu zwłok rodzinie) wewnętrzny krwotok spowodowany licznymi obrażeniami różnych częściach ciała.
Wśród zatrzymanych jest co najmniej 26 Darfurczyków studiujących w Chartumie, 2 prawników, jeden dziennikarz, jeden obrońca praw człowieka i pięciu członków opozycyjnej (i uważanej za bliską JEM) Ludowej Partii Kongresowej (Popular Congress Party – PCP).
Adam Abdel Rahman Fadul, Mubarak Ahmed Bakhat i Ahmed Orshi zostali aresztowani 11 maja w swoim domu w dzielnicy Umbadda w Omdurmanie (część aglomeracji chartumskiej). Miejsce ich przetrzymywania jest nieznane. Prawnik i członek PCP Abdel Shakour Hashim Derar was został aresztowany w swoim biurze wczesnym popołudniem 14 maja przez nieumundurowanych uzbrojonych agentów NISS. Jest przetrzymywany bez kontaktu ze światem w nieznanym miejscu. Dziennikarz Al-Ghali Yahya Shegifat został aresztowany i zwolniony 12 maja, a następnie powtórnie aresztowany 2 dni później. Ani rodzina, ani prawnicy nie mają z nim od tego czasu kontaktu.
BACKGROUND INFORMATION
Konflikt w Darfurze toczy się od 2003 r., gdy Sudańska Armia Wyzwoleńcza (Sudan Liberation Army – SLA) i JEM wystąpiły zbrojnie przeciwko rządowi Sudanu w proteście przeciwko marginalizacji Darfuru i prześladowaniom niearabskiej ludności tego regionu. Porozumienie pokojowe z 2006 r. zostało podpisane jedynie przez rząd sudański i frakcję SLA skupioną wokół Minni Minnawi. Reszta SLA i JEM nie zaakceptowały go. 10 maja JEM przeprowadził atak na przedmieścia Chartumu, po raz pierwszy w historii konfliktu zagrażając stolicy. W czasie ataku wielu członków JEM zabito lub pojmano.
Długie przetrzymywanie bez kontaktu ze światem jest zabronione przez art. 9 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, którego Sudan jest stroną. Tymczasem art. 31 sudańskiej Ustawy o Narodowych Siłach Bezpieczeństwa (National Security Forces Act), który dotyczy aresztowań dokonywanych przez NISS, pozwala przetrzymywać zatrzymanych przez dłuższy czas bez postawienia im zarzutów i bez procesu. Takie przetrzymywanie bez dostępu do świata zewnętrznego i bez możliwości zewnętrznej kontroli zwiększa ryzyko tortur. Amnesty International skrytykowała przepisy tej ustawy.
Prosimy o niezwłoczne wysyłanie apeli w języku arabskim, angielskim lub ojczystym:
– wzywających władze do ujawnienia miejsca przetrzymywania ww. osób;
– wzywających władze do niezwłocznego ich uwolnienia, o ile nie zostanie im postawiony zarzut o niekwestionowanie kryminalnym charakterze;
– wzywających władze do niezwłocznego umożliwienia wszystkim zatrzymanym regularnego kontaktu z rodziną i prawnikami oraz zapewnienia im niezbędnej pomocy medycznej;
– apelujących o zagwarantowanie, że nikt z zatrzymanych nie zostanie poddany torturom lub nieludzkiemu traktowaniu;
– apelujących o przeprowadzenie śledztw w sprawie wszystkich doniesień o torturach, nieludzkim traktowaniu i pozasądowych egzekucjach związanych z atakiem JEM;
– apelujących o uchylenie art. 31 Ustawy o Narodowych Siłach Bezpieczeństwa, który pozwala na przetrzymywanie bez procesu nawet do 9 miesięcy.
ADRESACI APELI:
Minister Sprawiedliwości
Mr Abdel Basit Sabderat
Minister of Justice
Ministry of Justice, PO Box 302, Khartoum, Sudan
Faks: +249 183 770883
Nagłówek: Szanowny Panie Ministrze / Dear Minister
Federalny Minister Spraw Wewnętrznych
Ibrahim Mohamed Hamed
Federal Ministry of the Interior
PO Box 2793, Khartoum, Sudan
Faks: +249 1 8377 6554
Nagłówek: Szanowny Panie Ministrze / Dear Minister
KOPIE DO:
Sprawozdawca Rady Konsultacyjnej ds. Praw Człowieka
Dr Abdel Moneim Osman Taha
Rapporteur, Advisory Council for Human Rights, Khartoum, Sudan
Email: [email protected]
Przewodnicząca Komitetu Praw Człowieka w Zgromadzeniu Nrodowym
Dr Priscilla Joseph
Chair of the Human Rights Committee, National Assembly, Omdurman, Sudan
Faks: +249 187 560 950
Ambasada Republiki Sudanu w Niemczech (w Polsce nie ma)
Botschaft der Republik Sudan
Kurfürstendamm 151
D-10709 Berlin
Niemcy
Faks: +49 30 894 09 693, +49 30 890 69 823
Email: [email protected]
W przypadku wysyłania apeli po 4 lipca prosimy o uprzedni kontakt z Zespołem Pilnych Akcji ([email protected]).
Tłumaczenie: Marcin Natorski
Oryginał akcji ukazał się 23 maja.
Indeks AI: AFR 54/026/2008